Χρονιές αφίξεων θα είναι το 2024 και το 2025 για τα πρώτα 550 καινούργια λεωφορεία στους στόλους Αθήνας και Θεσσαλονίκης μετά την υπερδεκαετή ανομβρία λόγω της κρίσης. Το «πράσινο φως» του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τις δύο συμβάσεις, συνολικού προϋπολογισμού άνω των 126 εκατ. ευρώ, για 300 λεωφορεία CNG που θα έρθουν στην Αθήνα ως το 2025, κλείνει το παζλ της πρώτης προμήθειας που ξεκίνησε το 2021.
Παράλληλα, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών επιταχύνει την προετοιμασία για να βγάλει ως το καλοκαίρι στον αέρα τον διαγωνισμό για ακόμη 750 «πράσινα» λεωφορεία. Στόχος είναι η άφιξή τους να συμπέσει με την τρέχουσα κυβερνητική θητεία ως το 2027.
Πέρα από την ηλικιακή ανανέωση του στόλου, που σήμερα είναι ο πιο γερασμένος στην Ευρώπη, τα νέα λεωφορεία θα βάλουν επιτέλους τη χώρα μας σε ευρωπαϊκή τροχιά και στο ζήτημα της προσβασιμότητας. Σήμερα, ο μέσος όρος ηλικίας προσεγγίζει τα 19 έτη, όταν ο ευρωπαϊκός μ.ό. είναι περίπου στα 13 έτη. Υπάρχουν 366 λεωφορεία EURO II και 130 τρόλεϊ άνω των 22 ετών, γεγονός που συνεπάγεται υψηλή συχνότητα βλαβών, αλλά και δυσκολία εξασφάλισης ανταλλακτικών.
Επίσης, είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με την ενημέρωση που έκανε στη Βουλή ο αρμόδιους υπουργός κ. Χρήστος Σταϊκούρας, σήμερα σε 485 από τα 1.582 λεωφορεία, δηλαδή 31% του στόλου δεν υπάρχει πρόσβαση σε άτομα με αναπηρία. Εάν μάλιστα, δεν ληφθούν υπόψιν τα οχήματα του Leasing που είναι δεκαετίας, τότε το εν λόγω ποσοστό ανεβαίνει στο 39%.
Νέες «καθαρές» τεχνολογίες
Ως προς το μείγμα των λεωφορείων, που θα συμπεριληφθούν στη δεύτερη φάση της μεγάλης προμήθειας, η οποία αναμένεται να βγει στον αέρα ως το καλοκαίρι, εξετάζεται να περιλαμβάνει και ένα μικρό τμήμα λεωφορείων υδρογόνου. «Μας έχει απασχολήσει το υδρογόνο, η διείσδυση του οποίου στην Ευρώπη είναι στο 2%. Είμαστε πολύ πίσω ως Ευρώπη. Θα θέλαμε στο επόμενο μείγμα να ξεκινήσουμε με κάποια πρώτα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Χρειάζονται όμως υποδομές και μεθοδικότητα, γιατί θέλουμε μεν να κινηθούμε με ταχύτητα στην ανανέωση του στόλου, από την άλλη όμως χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε και νέα καύσιμα», σημείωσε ο κ. Σταϊκούρας, κατά την ενημέρωση της Βουλής για τις δυο προς υπογραφή συμβάσεις.
Εξάλλου, οι νέες, φιλικές προς το περιβάλλον τεχνολογίες και τα πιο «καθαρά» καύσιμα είναι τα μόνο που επιδοτούνται από την Ευρώπη, δεδομένων των φιλόδοξων στόχων του Fit for 55 για την επίτευξη του «καθαρού μηδέν» ως το 2050.
Μάλιστα, η εξεύρεση πόρων στάθηκε ένα από τα αγκάθια και της προηγούμενης προμήθειας, η οποία πέρασε από σαράντα κύματα μέχρι να σχεδιαστεί και να εγκριθεί από τα ευρωπαϊκά όργανα, μεταξύ των οποίων η EIB. Οι διαπραγματεύσεις, λοιπόν, σε αυτό το πεδίο, σε συνδυασμό με τις απαιτήσεις σε νέες υποδομές, άρα μεγαλύτερες επενδύσεις, θα κρίνουν τη σύνθεση της νέας προμήθειας.
Παράλληλα, σε φάση σχεδιασμού βρίσκεται το πρόζεκτ, προϋπολογισμού άνω των 100 εκατ. ευρώ, για την αντικατάσταση οχημάτων των αστικών συγκοινωνιών σε πόλεις της ελληνικής περιφέρειας, με νέα αντιρρυπαντικής τεχνολογίας. Αυτά θα αφορούν σε πόλεις όπως Κομοτηνή, Κοζάνη, Αλεξανδρούπολη, Γιάννενα, Λάρισα, Βόλος, Χαλκίδα, Λαμία, Πάτρα, Καλαμάτα, Ηράκλειο, Χανιά, κ.ά.
Μικρές καθυστερήσεις λόγω Ερυθράς Θάλασσας
Επί του παρόντος, τρέχει με καλούς ρυθμούς η προετοιμασία για να υποδεχθούν η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη τα πρώτα 250 ηλεκτρικά λεωφορεία, εκ των οποίων τα 110 προορίζονται για τη Θεσσαλονίκη. Οι αναταραχές που έχουν προκύψει το τελευταίο διάστημα στην Ερυθρά Θάλασσα, μέχρι στιγμής έχουν προκαλέσει ολιγοήμερες καθυστερήσεις, που αναμένεται να φτάσουν το πολύ στις 20 – 30 ημέρες. Δεδομένου ότι τα ηλεκτρικά λεωφορεία έρχονται από την Κίνα, πιθανώς το όριο του Απριλίου, φτάσει στα μέσα Μαΐου για την κυκλοφορία τους στους δρόμους.
Όσο για τις δύο συμβάσεις που βαίνουν προς υπογραφή αυτές αφορούν στην προμήθεια 100 αρθρωτών αστικών οχημάτων 18 μέτρων, συμπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG) κατηγορίας EURO VI. Ανάδοχος είναι η η ιταλογαλλική IVECO, έναντι 38,5 εκατ. ευρώ. Επίσης, ακόμη 200 αρθρωτών αστικών οχημάτων CNG, μήκους 12 μέτρων, κατηγορίας EURO VI, από την Industria Italiana Autobus, έναντι 64,46 εκατ. ευρώ. Αυτά προορίζονται στο σύνολό τους για την Αθήνα.
Άσκηση αναδιάρθρωσης σε ορίζοντα 15ετίας
Με το δεδομένο της άφιξης των νέων οχημάτων, εν προκειμένω 440 για την Αθήνα και 110 για τη Θεσσαλονίκη, έχει ήδη ζητηθεί από τους συγκοινωνιακούς φορείς των πόλεων να τρέξουν μία απαιτητική άσκηση.Στο πρώτο της σκέλος, αφορά στην αναδιάρθρωση των σημερινών δρομολογίων λαμβάνοντας υπόψη τα νέα λεωφορεία, τις δυνατότητες και τις ανάγκες της ηλεκτροκίνησης. Ειδικά, ο ΟΣΕΘ θα πρέπει να σχεδιάσει σε δύο φάσεις, βάζοντας στο κάδρο από τον Νοέμβριο και τη λειτουργία του μετρό.
Παρόλα αυτά, το πιο δύσκολο κομμάτι της άσκησης είναι ότι τόσο ο ΟΑΣΑ, όσο και ο ΟΣΕΘ θα πρέπει να δουν μπροστά σε ορίζοντα 15ετίας, προσδιορίζοντας ρεαλιστικά ποιες ανάγκες του συγκοινωνιακού έργου θα μπορούν να καλύψουν οι δημόσιοι φορείς. Διότι και αριθμός των οχημάτων είναι πεπερασμένος, αλλά και οι οδηγοί. Με πιο πρόσφατο παράδειγμα την αναζήτηση 150 νέων οδηγών για πρόσληψη στον ΟΑΣΘ, οι μισοί προήλθαν από τα ΚΤΕΛ, δημιουργώντας μάλιστα γκρίνια διότι δεν θα μπορούν να καλυφθούν οι ανάγκες δρομολογίων που εκτελούν τα ΚΤΕΛ.
«Έχουμε ζητήσει να μετρηθούν οι ανάγκες που πρέπει να ικανοποιήσουμε στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη ώστε να είναι ικανοποιημένοι οι πολίτες από τη λειτουργία των λεωφορείων. Να δούμε ποιες από αυτές τις ανάγκες μπορούν να ικανοποιηθούν ρεαλιστικά. Πόσα λεωφορεία απαιτούνται, πόσοι οδηγοί θα είναι διαθέσιμοι σε βάθος 15ετίας λαμβανομένων υπόψη των συνταξιοδοτήσεων», είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός. Εν συνεχεία, θα προκύψουν οι ανάγκες που θα πρέπει να καλυφθούν με τη συμβολή του ιδιωτικού τομέα, όπως γίνεται σήμερα για παράδειγμα με τα ΚΤΕΛ.
Πηγή: Όλγα Κλώντζα / businessdaily.gr