Με το καλοκαίρι να πλησιάζει, πολλοί ορκίζονται ότι ήδη μπορούν να μυρίσουν την αύρα του Αιγαίου και του Ιονίου, πολύ πριν τις διακοπές τους στη νησιωτική Ελλάδα. Αν όμως δεν έχετε μία και δύο βδομάδες άδεια για σωστές διακοπές ακόμα, υπάρχει ένα «νησί» στην καρδιά της Αθήνας που θα σας χαρίσει ανάλογες εικόνες.
Τα Αναφιώτικα, μία από τις πλέον διάσημες και γραφικές γωνιές της πρωτεύουσας, αποτελούν μία μοναδική συνοικία, της οποίας η αρχιτεκτονική, το κλίμα, ο κόσμος και η τοποθεσία την κάνουν να μοιάζει με κυκλαδίτικο νησί, καταμεσής ενός πελάγους τσιμέντου.
Χτισμένη στη βορειανατολική πλευρά του βράχου της Ακρόπολης, στα όρια της συνοικίας της Πλάκας, δεν είναι έκπληξη που θυμίζει νησί, αφού ακολουθεί την αρχιτεκτονική των Κυκλάδων.
Το νησί χωρίς θάλασσα
Η γραφικές της γειτονιές στη σκιά του Ιερού Βράχου θεμελιώθηκαν στα μέσα του 19ου αιώνα, όταν εγκαταστάθηκαν στην περιοχή εργάτες από την Ανάφη. Είχαν έρθει στην Αθήνα για να εργαστούν ως χτίστες στην ανοικοδόμηση της πόλης και στην ανέγερση των ανακτόρων του Όθωνα.
Αυτοί οι εργάτες κατοικούσαν στην περιοχή της Ζωοδόχου Πηγής στην οδό Ακαδημίας, όπου το κράτος τους είχε διαθέσει κάποια μικρά οικόπεδα για να εγκατασταθούν με τις οικογένειές τους.
Οι τιμές των ακινήτων όμως σύντομα ακρίβυναν υπερβολικά, και καθώς δεν σχεδίαζαν να γυρίσουν στον τόπο καταγωγής τους, αποφάσισαν να εγκατασταθούν παράνομα στις πλαγιές της Ακρόπολης.
Ως πρώτοι κάτοικοι αναφέρονται ένας ξυλουργός, ο Γ. Δαμίγος και ένας κτίστης, ο Μ. Σιγάλας, και οι δύο ντόπιοι της Ανάφης. Αυτοί μετέφεραν στον Βράχο τα δομικά υλικά με την απαραίτητη μυστικότητα που απαιτούσαν οι συνθήκες και μέσα σε μία μόνο νύχτα με συλλογική εργασία έστησαν τα δύο πρώτα σπιτάκια των Αναφιώτικων.
Μερικές μέρες αργότερα κάποιοι Αθηναίοι αντιλήφθηκαν τα αυθαίρετα κτίσματα και κάλεσαν την Πολεοδομία, αλλά μέχρι να εντοπιστεί ο αρμόδιος και να ενεργήσει το παράδειγμα των δύο ακολούθησαν κι άλλοι Αναφιώτες, με αποτέλεσμα οι κατοικίες να πολλαπλασιαστούν, με τις αρχές παράλληλα να μην παίρνουν κάποιο δραστικό μέτρο.
Τα Αναφιώτικα σήμερα
Η συνοικία χτίστηκε ακολουθώντας την αρχιτεκτονική των Κυκλάδων. Οι Αναφιώτες αναστήλωσαν παράλληλα με την εγκατάστασή τους, τους δύο ναούς που βρίσκονταν στην περιοχή από τον 17ο αιώνα, τον ναό του Αγίου Συμεών και του Αγίου Γεωργίου των Βράχων.
Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, χτίστηκε προσφυγική συνοικία στα ανατολικά των Αναφιώτικων, εμπλουτίζοντας την σύνθεση του πληθυσμού. Τη δεκαετία του 1950 τμήμα της συνοικίας κατεδαφίστηκε στα πλαίσια ανασκαφών, ενώ μετά το 1980 απαλλοτριώθηκε μέρος της προς τα τείχη από το Υπουργείο Πολιτισμού ώστε να αποκαλυφθεί ο αρχαίος Περίπατος.
Τα επόμενα χρόνια η περιοχή μαζί με την Πλάκα αναβαθμίστηκε σημαντικά και σήμερα παραμένουν μόνο 45 οικήματα τα οποία έχουν κηρυχθεί διατηρητέα. Το 2015 η συνοικία κατέγραψε πληθυσμό 65 κατοίκων, ανάμεσά τους 4 παιδιά.
Πηγή: Reader