Υπάρχουν γαλαξίες δομημένοι από σκοτεινή ύλη; Αν ισχύει κάτι τέτοιο αλλάζουν αρκετά τα δεδομένα μας για την φυσική και την δημιουργία του σύμπαντος.
Τα πρώτα παρατηρησιακά δεδομένα που επιβεβαιώνουν την ύπαρξη ενός γαλαξία, ο οποίος αποτελείται σε μεγάλο ποσοστό από σκοτεινή ύλη, υποστηρίζουν πως εντόπισαν Άγγλοι επιστήμονες από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας του Ρότσεστερ. Με επικεφαλής τη Σικανία Τσακραμπάρτι, αναπληρώτρια καθηγήτρια αστρονομίας στο Ινστιτούτο, οι ερευνητές βρήκαν ένα σμήνος νεαρών αστέρων που, σύμφωνα με τους ίδιους, υποδηλώνει τη θέση του συγκεκριμένου γαλαξία.
Όπως αναφέρει η ομάδα σε άρθρο της στο περιοδικό Astrophysical Journal Letters, η ανακάλυψη προήλθε από την ανάλυση υπέρυθρων μετρήσεων από το τηλεσκόπιο VISTA, το οποίο ανήκει στο Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο (ESO). Μέσω της ανάλυσης, βρέθηκαν σε απόσταση περίπου 300.000 ετών φωτός τέσσερις νεαρούς αστέρες, οι οποίοι ονομάζονται Κηφείδες – άστρα με περιοδικά μεταβαλλόμενη φωτεινότητα, που συχνά μπορούν να αξιοποιηθούν για τη μέτρηση αποστάσεων στο σύμπαν.
Σύμφωνα με την Τσακραμπάρτι, πρόκειται για τους πιο απομακρυσμένους Κηφείδες που έχουν εντοπισθεί κοντά στο επίπεδο του Γαλαξία μας και σχετίζονται με τον γαλαξία νάνο που κατακλύζεται από σκοτεινή ύλη και ο οποίος δεν έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα επειδή είναι «κρυμμένος» πίσω από νέφη σκόνης. Η ύπαρξη του εν λόγω γαλαξία είχε προβλεφθεί από την Τσακραμπάρτι ήδη από το 2009, με βάση την ανάλυση των ιδιοτήτων του εξωτερικού δίσκου του Γαλαξία μας.
Τώρα, η ακτινοβολία που εκπέμπουν οι Κηφείδες επέτρεψαν στην αστρονόμο και την ομάδα της να μετρήσει με ακρίβεια τις αποστάσεις τους, που προσδιορίστηκαν στα 300.000 έτη φωτός, και να ελέγξει την πρόβλεψή της. «Οι νεαροί αστέρες είναι πιθανότατα η “υπογραφή” του γαλαξία», αναφέρει χαρακτηριστικά η ίδια στο σάιτ του Ινστιτούτου Τεχνολογίας του Ρότσεστερ. «Αποκλείεται να ανήκουν στον Γαλαξία μας, τα άκρα του οποίου βρίσκονται σε απόσταση 48.000 ετών φωτός».
Η σκοτεινή ύλη εκτιμάται πως αντιστοιχεί στο 23% της μάζας του γαλαξία και θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα «μυστήρια» της αστρονομίας, αφού ακόμη και σήμερα δεν υπάρχει η παραμικρή ένδειξη για τη φύση της. «Η ανακάλυψη των Κηφείδων αποδεικνύει πως ισχύει η μέθοδός μας για τον εντοπισμό γαλαξιών νάνων που κατακλύζονται από σκοτεινή ύλη», λέει η Τσακραμπάρτι. «Έτσι, αφήνει υποσχέσεις ότι ίσως καταφέρουμε να ανακαλύψουμε τη δομή της. Επίσης, δείχνει πως η θεωρία της παγκόσμιας έλξης του Νεύτωνα μπορεί να εφαρμοσθεί ακόμη και στα πιο απομακρυσμένα σημεία του γαλαξία, χωρίς να χρειάζεται να κάνουμε κάποια προσαρμογή της», συμπληρώνει.