Ο δεξιοτέχνης του λαούτου, πηγαίος ερμηνευτής και εξαιρετικός τραγουδοποιός Μιχάλης Τζουγανάκης μίλησε στο thecitizen.gr. Πρόκειται για έναν άνθρωπο που κουβαλάει τη γενέτειρα του την Κρήτη, στη μουσική και στη ψυχή του. Έναν άνθρωπο πολύ ζωντανό, που μαρτυρά σε κάθε του βήμα την αγάπη του γι’ αυτό που κάνει…
-Από το πολυπολιτισμικό Βέλγιο στα Χανιά. Αυτά τα λίγα αλλά καθοριστικά χρόνια νομίζετε πως επηρέασαν τη μουσική σας πορεία;
Οπωσδήποτε συμβαίνει κάτι τέτοιο. Παιδικά βιώματα από τις μυρωδιές μέχρι και τα συναισθήματα. Όλα αυτά έχουν συνθέσει και έχουν βοηθήσει στον χαρακτήρα μου και στον τρόπο που εκφράζομαι μουσικά.
-Σας μάθαμε από ένα υπέροχο τραγούδι ερμηνευμένο από τον σπουδαίο Μανώλη Λιδάκη, το Πάλι-Πάλι. Ένα τραγούδι που έμεινε στα αυτιά μας και από ότι φαίνεται θα είναι πάντα “γύρω” μας. Πείτε μας για αυτό το τραγούδι, καθώς ήσασταν πολύ μικρός. Πώς γράφτηκε;
Αυτό το τραγούδι είχε κυκλοφορήσει το 1997-1998 όπου το τραγούδησε ο Μανώλης Λιδάκης και είχε επίσης ηχογραφηθεί και κυκλοφορήσει στο δίσκο που είχα κάνει με τον τίτλο «Αχτίδες» το 1993. Το τραγούδι αυτό ήταν ήδη γνωστό στην Κρήτη. Είχα λοιπόν τη χαρά και την τύχη να το τραγουδήσει ο Μανώλης και να του δώσει μία άλλη διάσταση. Πώς γεννήθηκε αυτό; Αυτό το τραγούδι γεννήθηκε τελείως αυθόρμητα και ο λόγος αλλά και η μουσική του, χωρίς να σκεφτώ κάποια συγκεκριμένη συνταγή και κάποιο τρόπο σύνθεσης.
-Μεγάλοι καλλιτέχνες, όπως ο Γιώργος Νταλάρας που σας έχει δώσει το χαρακτηρισμό «Μουσικό Φαινόμενο», έχουν να πουν μόνο καλά λόγια για σας. Πώς νιώθετε που έχετε αυτή την αναγνώριση, η οποία έρχεται πάντα σε συνδυασμό με την αγάπη του κόσμου;
Κατ’ αρχήν νιώθω ευγνώμων και χαίρομαι πάρα πολύ. Με κάνουν πιο υπεύθυνο ακόμα και πιο σοβαρό και όχι σοβαροφανή. Το εκτιμώ ιδιαίτερα όταν πρόκειται φυσικά για όλους αυτούς που έχουν γράψει αυτή τη μεγάλη ιστορία στη διάρκεια της πορείας τους στο μουσικό χώρο. Είμαι ευγνώμων και σε αυτούς.
-Μέχρι στιγμής έχετε επτά προσωπικά άλμπουμ και πολλές συμμετοχές και συνεργασίες στο ενεργητικό σας. Πώς θα επιθυμούσατε να σας βρουν μουσικά τα επόμενα χρόνια και τι στόχους έχετε βάλει;
Ο στόχος του καθενός θα έλεγε κανείς πως είναι η Ιθάκη του. Τώρα πώς θα πάει το επόμενο ταξίδι, όπως και ποιο θα είναι ναυάγιο ή ποιο θα είναι το νησί και πώς θα είναι τα πράγματα δεν μπορείς να το ξέρεις. Σημασία έχει πως «ταξιδεύοντας» για όλο αυτό που λέγεται μουσικό ταξίδι και που αγαπώ και μου αρέσει να εκφράζομαι και να καταθέτω, εύχομαι να υπάρχουν στιγμές καλές, με χαρά, με έμπνευση, με «δούναι και λαβείν» και φιλίες. Γιατί δεν υφίσταται πιστεύω ούτε η συνεργασία ούτε η φιλία εφόσον δεν δίνουμε ο ένας μουσικός στον άλλο. Εξάλλου γιαυτό παίζουμε πάνω από ένας, όλοι μαζί.
Κάνε Like και μπες στην κλήρωση για 4 διπλές προσκλήσεις για την παράσταση του Μιχάλη Τζουγανάκη
-Θα θέλατε να μας πείτε δύο λόγια για τον πολυμορφικό δίσκο που ετοιμάζετε από τον οποίο θα μας παρουσιάσετε πολύ σύντομα το επόμενο single με τίτλο «Αντέχω»;
Ένα – ένα θα παρουσιάζονται τα τραγούδια μέχρι να ολοκληρωθεί όλος ο κύκλος των τραγουδιών και να κυκλοφορήσει ο δίσκος σε ολοκληρωμένη έκδοση. Είναι αυτό που με εκφράζει και θα μου άρεσε να πω και να παίξω αυτόν τον καιρό, αυτό που με εμπνέει.
-Έχουμε δει τον γιο σας, τον Αλέξανδρο, να παίζει και να τραγουδά μαζί σας. Πώς νιώθετε που ο γιος σας ακολουθεί τα βήματά σας;
Από τη μια φαντάζεστε τη χαρά του πατέρα, από την άλλη θεωρώ πως ήταν αυτονόητο πως έτσι θα γινόταν. Μπορεί τώρα να εμφανίζεται μαζί μου και με όλη την παρέα μας αλλά πάντα, δηλαδή από τη μέρα που γεννήθηκε και άρχισε να «λογά», έπαιζα κοντά του και συμμετείχε και αυτός κουνώντας τα χέρια του και το σώμα του, συμμετέχοντας και αυτός στην παρέα μου χωρίς να το καταλάβουμε καλά – καλά. Μεγαλώνοντας, συμμετείχε όταν παίζαμε στο σπίτι και αργότερα ήταν και στις δημόσιες εμφανίσεις μας.
-Πριν από μερικές μέρες βγήκε η είδηση του θανάτου του αδικοχαμένου Βαγγέλη Γιακουμάκη. Γράφτηκε λοιπόν ένα τραγούδι και αφιερώθηκε στη μνήμη του με τίτλο «Του Ήλιου Γιός» το οποίο ερμηνεύσατε εσείς. Πείτε μας δύο λόγια για αυτό το τραγούδι.
Το τραγούδι αυτό έχει γράψει ο Γιάννης Ζουγανόπουλος, που τον ευχαριστώ ιδιαιτέρως, σε μια κακή στιγμή πριν κάποια χρόνια (όχι πάνω από δέκα) που έχασα τον γιο της αδερφής μου στα είκοσι του χρόνια από ατύχημα. Το τραγούδι συνέθεσε ο Γιάννης την ίδια ήμερα που τον αποχαιρετούσαμε, όπως και τραγουδήθηκε. Εγώ για δικούς μου λόγους όμως, δεν ήθελα να τραγουδάω ζωντανά και να «πουλάω» αυτό που μου συμβαίνει, παρότι ο καλλιτέχνης πρέπει να το καταθέτει. Έτυχε λοιπόν και το άκουσα και εγώ στα Μ.Μ.Ε. Εύχομαι να μην γράφονται τέτοια τραγούδια εξαιτίας τέτοιων θλιβερών γεγονότων αλλά δυστυχώς υπάρχει και το καλό και το κακό, για τα οποία όμως εμείς πρέπει να «καταθέτουμε» για όλα. Αρκεί να φροντίζουμε για το καλύτερο.
-Επομένως φαντάζομαι ότι το να συνθέσετε ή να ερμηνεύσετε ένα τέτοιο τραγούδι δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα…
Πιστέψτε με είναι πολύ επώδυνο. Ακόμα δεν έχω καταφέρει να «καταθέσω» σε άτομα που έχασα. Αφήνω λίγο να περάσει και να απαλύνει ο πόνος αυτός, ώστε να μιλήσω πιο ψύχραιμα και πιο συνετά, γιατί κινδυνεύει να φανεί κανείς υπερβολικός και μοιρολατρικός με μια λυρικότητα που μπορεί να είναι ψεύτικη ή και λάθος. Θέλω να είμαι καλά όταν θα μιλάω για αυτά τα πράγματα, που θεωρώ πολύ σοβαρά.
-Θεωρείτε ότι η κακή κατάσταση που βιώνουμε όλοι μας λειτουργεί υπέρ του καλλιτέχνη ή τελικά του στερεί ισορροπίες με αποτέλεσμα να μην μπορεί να εκφράσει την τέχνη του όπως εκείνος θέλει;
Υπάρχουν τα υπέρ και τα κατά σε αυτές τις καταστάσεις. Ένα από τα θετικά είναι το να βγει η γνώση από το «κουτί» της προς τα έξω σε παγκόσμιο επίπεδο και να βοηθήσει, χωρίς κάποιοι να μπορούν να την εκμεταλλευτούν πονηρά. Ένα αρνητικό είναι το ότι παραδείγματος χάρη σαν μουσικός μπορεί να δυσκολεύομαι να αγοράσω κάποια όργανα ή μηχανές που χρειάζομαι για τη δουλειά μου και αυτό είναι ένα σοβαρό λειτουργικό πρόβλημα.
Κάνε Like και μπες στην κλήρωση για 4 διπλές προσκλήσεις για την παράσταση του Μιχάλη Τζουγανάκη
Συνέντευξη και επιμέλεια: Στασινή Φύτρου
