Του Θοδωρή Λαπαναΐτη
Η αναπροσαρμογή της διαπραγματευτικής τακτικής της κυβέρνησης η οποία πλέον δεν επιθυμεί να κλείσει η συμφωνία, τουλάχιστον εντός του Απριλίου, τροφοδοτεί σενάρια πολιτικών εξελίξεων. Οι Ευρωπαίοι δανειστές μέσω των Financial Times προκρίνουν διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ και νέο κυβερνητικό συνασπισμό με τη συμμετοχή Ποταμιού και ΠΑΣΟΚ. Ανάλογες συζητήσεις φαίνεται να γίνονται και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ενώ κυβερνητικά στελέχη προς ώρας απορρίπτουν σενάρια πρόωρων εκλογών με αφορμή δημοσιεύματα των κυριακάτικων εφημερίδων στην Ελλάδα.
Σε σημείο μηδέν συνεχίζουν να βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις καθώς οι δανειστές εξακολουθούν να ζητούν στην πράξη την ολοκλήρωση της 5ης αξιολόγησης για να κλείσει το μνημόνιο του 2012. Αυτό επιβεβαιώνεται τόσο από τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης που δεν μπήκε καν στον κόπο να ζητήσει έκτακτο Eurogroup και περιμένει την προγραμματισμένη συνεδρίαση στα τέλη του Απριλίου, αλλά και από την εσπευσμένη επίσκεψη του Γιάνη Βαρουφάκη στις ΗΠΑ για απευθείας συνομιλίες με την Κριστίν Λαγκάρντ αλλά και αξιωματούχους της αμερικανικής κυβέρνησης.
Στην Αθήνα εκφράζουν ευθέως τη δυσαρέσκειά τους για τη στάση των δανειστών κυρίως ως προς το ότι συνεχίζουν να συνομιλούν με την κυβέρνηση στη βάση του προηγούμενου μνημονίου, ενώ ταυτόχρονα αρνούνται να ανταποκριθούν στις χρηματοδοτικές υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει.
Με δεδομένο ότι η κυβέρνηση θεωρεί ότι μπορεί μέσα στον Απρίλιο να ανταποκριθεί στις δανειακές της ανάγκες, εγκαταλείπει το σενάριο της σταδιακής απεμπλοκής των διαπραγματεύσεων και της χρηματοδότησης, καθώς με την ως τώρα στάση των δανειστών η κυβέρνηση καλείται να συμφωνήσει επί της ουσίας σε μέτρα που εκκρεμούν από το προηγούμενο μνημόνιο.
Μέσα σ’ αυτό το κλίμα -και με δεδομένο ότι αν δεν αλλάξει κάτι ριζικά η κυβέρνηση κινδυνεύει στο πλαίσιο της συμφωνίας του Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου να μείνει σε λίγο καιρό και από χρόνο και από ρευστό- έχουν επανέλθει σενάρια για πρόωρες εκλογές. Αφορμή είναι εκτιμήσεις και προβλέψεις που γίνονται και σύμφωνα με τις οποίες ο επιδιωκόμενος «έντιμος συμβιβασμός» που επιδιώκει η Αθήνα είναι πιθανό με τα μέχρι στιγμής δεδομένα να είναι αρκετά ετεροβαρής για τη χώρα μας και κατά συνέπεια πολιτικά δυσβάσταχτος για το ΣΥΡΙΖΑ και την συγκυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ.
Πάντως κυβερνητικά στελέχη όπως ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης, που θεωρείται ο πολιτικός μέντορας του πρωθυπουργού, ερωτηθείς σχετικά, απέρριψε το σενάριο το πρόωρων εκλογών. Από την πλευρά του ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Φίλης επίσης απέρριψε ένα τέτοιο ενδεχόμενο εμφανιζόμενος βέβαιος ότι η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ θα στηρίξει ένα συμβιβασμό, προϊδεάζοντας όμως ότι ο έντιμος αυτός συμβιβασμός με τους δανειστές θα σημαίνει και υποχωρήσεις από την ελληνική πλευρά.
Τα σενάρια που αφήνουν ανοιχτές τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα μπορούν κάλλιστα να συσχετιστούν τόσο με τη διαφοροποίηση της στάσης συγκροτημάτων του τύπου προς την κυβέρνηση, όσο και με την επιμονή αναρχικών και αντιεξουσιαστικών ομάδων να δημιουργούν μικρότερα ή μεγαλύτερα επεισόδια όπως έγινε το Σάββατο έξω από το Πολυτεχνείο, δημιουργώντας εικόνα «ανοχύρωτης πόλης» και δοκιμάζοντας τα όρια της κυβέρνησης σε θέματα δημόσιας τάξης και ασφάλειας.
Την ίδια στιγμή η στάση Πανούση για το θέμα αυτό όπως και η διαφοροποίηση Βαρουφάκη στο θέμα της επιτροπής λογιστικού ελέγχου του χρέους αλλά και στο θέμα της εξεταστικής επιτροπής για τα μνημόνια ενισχύουν μια εικόνα σύγχυσης και αβεβαιότητας και θέτουν ερωτήματα αναφορικά με το πώς θα χειριστεί προβλήματα συνοχής της κοινοβουλευτικής και κυβερνητικής πλειοψηφίας ο πρωθυπουργός.
Μάλιστα σε χτεσινό τους άρθρο οι Financial Times επικαλούμενοι ακόμα και υπουργούς οικονομικών της ευρωζώνης ουσιαστικά δείχνουν πως ο Αλέξης Τσίπρας δέχεται έξωθεν υποδείξεις να «ξεφορτωθεί» την «ακροαριστερή» πτέρυγα του κόμματος και την εσωκομματική του αντιπολίτευση. Παράλληλα στην ίδια κατεύθυνση γίνεται λόγος για αναδιάταξη της κυβερνητικής πλειοψηφίας στη βουλή με την εκτόπιση από το κυβερνητικό σχήμα των ΑΝΕΛ και τη σύμπραξη με ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι.
Σε κάθε περίπτωση όλα αυτά θα εξαρτηθούν από την πορεία των διαπραγματεύσεων. Βασικό χαρτί στο οποίο ποντάρει η κυβέρνηση φαίνεται πως είναι ο γεωπολιτικός παράγοντας και δεν είναι τυχαία τα ανοίγματα της κυβέρνησης προς τη Ρωσία. Μάλιστα μεθαύριο ο Αλέξης Τσίπρας μεταβαίνει στη Μόσχα προκειμένου να συναντήσει τον Βλ. Πούτιν. Τα μηνύματα δυσαρέσκειας από τους Ευρωπαίους αλλά και τους Αμερικανούς έχουν φτάσει προς την κυβέρνηση.
Ωστόσο ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο, το χαρτί της γεωστρατηγικής θέσης της Ελλάδας να γυρίσει μπούμερανγκ για την κυβέρνηση και τη διαπραγμάτευση με τους δανειστές. Σύμφωνα με τους Financial Times η ρητορική της Μέρκελ τελευταία που δηλώνει ότι θέλει για γεωπολιτικούς λόγους την Ελλάδα στο ευρώ σχετίζεται με την επιθυμία της Γερμανίδας Καγκελαρίου να πείσει στην κοινή γνώμη της χώρας της για την ανάγκη ενός νέου πακέτου βοήθειας, το οποίο σε απλά ελληνικά είναι ένα τρίτο μνημόνιο.
