«Ο απόλυτος φόβος με είχε κυριεύσει. Μόνο αυτό θυμάμαι από εκείνες τις 42 ημέρες», εξομολογήθηκε στο Business Daily o Μιχάλης Σαμόλης, μιλώντας για τις ημέρες που έμενε στον δρόμο.

Ένας άνθρωπος της διπλανής πόρτας, είχε τα πάντα, αλλά ένα πρωί, το 2012, έβαλε τη ζωή του σε μια βαλίτσα και βρέθηκε στον δρόμο.

Την εποχή της οικονομικής κρίσης, σε ηλικία 55 ετών, βρέθηκε αντιμέτωπος με κάτι που θα μπορούσε να συμβεί στον καθένα, αφού του έκλεψαν το φορτηγό, τελείωσαν οι οικονομίες του, δεν έβρισκε δουλειά,  κατέληξε άστεγος. Σε μια νύχτα βρέθηκε να κοιμάται στα παγκάκια, βρήκε όμως τη δύναμη να το ξεπεράσει και σκοπός της ζωής του πλέον είναι να βοηθάει όλους τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες τους.

Σήμερα μένει σε ξενώνα αστέγων, είναι πωλητής του περιοδικού δρόμου «Σχεδία», οδηγός στις «Αόρατες Διαδρομές» που δείχνει σε παιδιά, ενήλικες, Αθηναίους, τουρίστες τη σκοτεινή πλευρά της Αθήνας και δηλώνει ευτυχισμένος με όσα «λίγα» έχει.

Το σοκ της μεγάλης ανατροπής

Ως την κρίση είχε μια καλή ζωή. Μεγάλωσε σε μια μεσοαστική οικογένεια στην Καλλιθέα. Σπούδασε μηχανικός αεροσκαφών στη Νέα Υόρκη, αλλά ασχολήθηκε επιστρέφοντας με την οικογενειακή επιχείρηση φορτηγών δημοσίας χρήσης. Το 2006, ο θάνατος του αγαπημένου του αδελφού τον συγκλόνισε, στη συνέχεια το κράτος πήρε τις άδειες από τους φορτηγατζήδες και από το 2010, άρχισε και δούλευε όλο και με λιγότερα χρήματα. Έτσι οι οικονομίες που είχε στην τράπεζα εξαφανίστηκαν. Η κρίση δεν έφερε μόνο την ανεργία. Η κρίση έφερε την εγκληματικότητα, τους νεοάστεγους, την πορνεία.

«Το 2012 , ξύπνησα ένα πρωί να πάω στη δουλειά μου και διαπίστωσα ότι μου είχαν κλέψει το φορτηγό. Έπαθα σοκ, αλλά πίστευα ότι η αστυνομία θα έβρισκε ένα δεκάμετρο φορτηγό και ότι απλά θα εμφανιζόμουν καθυστερημένα στην εργασία μου. Έχουν περάσει 11 χρόνια από τότε και όχι μόνο δεν το βρήκαν, αλλά δεν με πήραν ούτε ένα τηλέφωνο να μου πουν “κ. Σαμόλη ψάχνουμε, δεν το βρήκαμε”, ή “συγγνώμη”» όπως εκμυστηρεύτηκε στο Business Daily, δίνοντας λεπτομέρειες για τη ζωή του.

Πήγαινε κάθε ημέρα στο αστυνομικό τμήμα Καλλιθέας και αναζητούσε τους εγκληματίες, μα οι απαντήσεις ήταν πάντα αρνητικές.

«Άντεξα ένα χρόνο περίπου με τα χρήματα που είχα στην τράπεζα. Λόγω ηλικίας δεν μπορούσα να βρω εργασία. Η ανεργία στην Ελλάδα από την κρίση ως και σήμερα είναι τεράστια κάτω από τα 30 έτη. Φαντάσου εμένα που έχω και τα άσπρα μαλλιά. Και έτσι βγήκα στον δρόμο. Είμαι 11 έτη άστεγος, αρχικά στον δρόμο και εν συνεχεία στον ξενώνα αστέγων, αλλά δεν έχω πεινάσει καμία ημέρα. Η Αθήνα έχει αρκετές δομές σίτισης και πολλούς ανθρώπους που βοηθάνε, ακόμη και εμάς τους αόρατους» πρόσθεσε ο ίδιος.

Οι αόρατοι

Ζει σε ένα ξενώνα με 250 άτομα και ο κανόνας είναι απαράβατος για όλους. Συγγενείς και φίλοι απομακρύνονται για όλους. Τα πρώτα Χριστούγεννα, συνέχισε, «που ζούσα στον ξενώνα με κάλεσαν και εμένα σε ένα ρεβεγιόν, πέρασα ωραία. Όταν γύρισα πίσω ανακάλυψα ότι από τους 200 ανθρώπους τότε μόνο δύο είχαμε φύγει σε χριστουγεννιάτικο κάλεσμα. Και λέω: Παιδιά τι έγινε; Δεν πήγατε σε συγγενείς, σε φίλους; Και μου απάντησαν: Κάτσε τη δεύτερη χρονιά εδώ και θα δεις. Και έτσι έγινε. Σταμάτησαν τα καλέσματα. 

Εδώ στον Ξενώνα του Δήμου Αθηναίων διαμένουν και αρκετοί ηλικιωμένοι που πεθαίνουν και στα κηδειοχάρτα τους, αναφέρουν μόνο φίλους. Όχι συγγενείς, όπως αδέλφια, παιδιά. Στην κηδεία παραβρίσκονται μόνο 5-6 άνθρωποι. Είμαστε ξεχασμένοι και αόρατοι. Αυτή είναι η πραγματικότητα».

Η οικογένεια, η κοινωνία γυρίζει την πλάτη στους άστεγους και αυτοί, τουλάχιστον η πλειοψηφία, έχουν παραιτηθεί από τη ζωή. Από τους 250 άστεγους του ξενώνα μόνο τρεις εργάζονται για το περιοδικό «Σχεδία», παρόλο που δημιουργήθηκε και απευθύνεται σε αυτούς. Δεν έχουν αποδεχτεί την πραγματικότητα και πολλοί κρατάνε κρυφή την αστεγία τους.

Το χαμόγελο επιστρέφει

Ο Μιχάλης Σαμόλης αποφάσισε να πάρει τη ζωή στα χέρια του. Ήταν 42 μέρες άστεγος στον δρόμο. Εκεί τον πλησίασε μια φιλάνθρωπη περαστική και τον οδήγησε στην «Κλίμακα». Πρόκειται για μια ΜΚΟ που βοηθάει ανθρώπους με ψυχολογικά προβλήματα και προπαντός ανθρώπους που θέλουν να αυτοκτονήσουν.

«Διαπίστωσαν ότι ήμουν σε άσχημη κατάσταση, αφού είχα κάνει δύο απόπειρες αυτοκτονίας και ενδεχομένως η τρίτη να πετύχαινε. Η ‘Κλίμακα’ έχει ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς και όλες οι υπηρεσίες της παρέχονται δωρεάν. Με βοήθησαν πολύ. Εκεί έμεινα πολλές ημέρες διότι φοβήθηκαν μην προβώ στο απονενοημένο βήμα. Αυτό που μου έκανε τρομερή εντύπωση είναι ότι τηλεφωνούσαν νέα παιδιά που ήθελαν να αυτοκτονήσουν και τους έδιναν κουράγιο. Από το κέντρο με οδήγησαν στον ΚΥΑΔΑ, τον Ξενώνα Αστέγων του Δήμου Αθηναίων. Έτσι έλυσα το πρόβλημα της στέγης και του φαγητού» ανέφερε ο Μιχάλης Σαμόλης τις περιπέτειές της ζωής του, χωρίς ντροπή και υπεκφυγές.

«Αλλά είχα στην τσέπη μου μόνο ένα ευρώ για να περάσω τον μήνα και είπα: Τι γίνεται; Οφείλω να κινηθώ. Έκανα κάποια μεροκάματα των 5 ευρώ, αλλά έφταναν, ίσα ίσα για να πάρω τα τσιγάρα μου. Έχουμε τηλεόραση στον ξενώνα και παρατήρησα ένα άνδρα και μια γυναίκα που το ένα βράδυ έτρωγαν πίτσα, το άλλο σουβλάκι, μακαρονάδες. Γίναμε φίλοι με τον Λάμπρο και άρχισα να τρώω και εγώ. Και μου λέει: Είσαι άστεγος και δεν ξέρεις τη ‘Σχεδία’; Η ζωή μου από τότε άλλαξε ριζικά. Από το 2014 ξεκίνησα να δουλεύω για τη ‘Σχεδία’. Είμαι χαμογελαστός και πάντα γελάω χάρη σε αυτό το περιοδικό». 

Η «Σχεδία» δεν πουλιέται στα περίπτερα, προωθείται στον δρόμο από άνεργους, άστεγους αλλά και από ανθρώπους που ζουν πολύ κάτω από το όριο της φτώχειας. Επιπλέον, η «Σχεδία» έχει δημιουργήσει ποδοσφαιρική ομάδα, θεατρική ομάδα, στην οποία είναι μέλος και ο Μιχάλης Σαμόλης, προκειμένου να προσφέρει στους άπορους όχι μόνο εργασία αλλά και πολιτιστικές, αθλητικές δράσεις. Μάλιστα, ο ίδιος έχει παίξει σε θεατρικές παραστάσεις στο Εθνικό Θέατρο, στο Μέγαρο Μουσικής, τη Λυρική Σκηνή και το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.

Παράλληλα, είναι οδηγός στις «Αόρατες Διαδρομές» μια περιήγηση στη σκοτεινή πλευρά στο κέντρο της Αθήνας, μόλις 100 μέτρα από την Ομόνοια που αφορά και πάλι δράση της «Σχεδίας». Κατά τη διάρκεια μιας δίωρης βόλτας στο κέντρο της Αθήνας, οι συμμετέχοντες στέκονται διακριτικά κοντά και μαθαίνουν για σημαντικούς κοινωνικούς θεσμούς που λειτουργούν στην πόλη, από συσσίτια μέχρι ξενώνες, από κέντρα φιλοξενίας έως κινητές ιατρικές μονάδες. Αυτές οι υποστηρικτικές δομές έχουν αυξηθεί σε μέγεθος, σημασία και ζήτηση κατά τα χρόνια της οικονομικής και προσφυγικής κρίσης. Ο περίπατος είναι ένας τρόπος να εκπαιδεύουν τους Αθηναίους και τους τουρίστες να παρατηρούν και να αποδέχονται τους συμπολίτες τους που έχουν χτυπηθεί από τη μοίρα ή από λάθος επιλογές.

«Κανείς δεν καταλήγει στον δρόμο, χωρίς να έχει διαπράξει ο ίδιος λάθη. Τα τεράστια λάθη μου ήταν ότι δεν είχα αποταμιεύσει αρκετά χρήματα στην τράπεζα και ότι επέλεξα λάθος συντρόφους, με αποτέλεσμα να έχω δυο διαζύγια και καμία οικογενειακή στήριξη στην αστεγία μου» συμπλήρωσε ο ίδιος.

Πάντως, το πιο δυνατό χαρακτηριστικό του είναι ότι βρήκε τη δύναμη και χαμογελάει γιατί τα κατάφερε, βέβαια με τη βοήθεια των ανθρώπων. Τώρα πια δεν έχει ούτε φόβο ούτε αγωνίες. Αξιολογεί αλλιώς τις ανάγκες του και σκέφτεται πόσο λάθος ήταν οι αγωνίες που είχε ως νέος. Η «Σχεδία» είναι έργο ζωής και τη θεωρεί οικογένειά του. Του μιλούν οι άνθρωποι που αγοράζουν το περιοδικό, τον ακούνε οι μαθητές, τον υπολογίζουν.

Μια καινούργια ζωή

Οι νέες γνωριμίες και φιλίες είναι η καινούργια, σημερινή ζωή του. Έχει κλείσει ο προηγούμενος κύκλος και πλέον ζει απελευθερωμένος. Επιτυχία για αυτόν είναι να ενημερώνει όλους τους ανθρώπους και ειδικά τα παιδιά για τις δυσκολίες και να δημιουργεί πραγματικές, ειλικρινείς φιλίες από όλα τα κοινωνικά στρώματα. Από ανθρώπους του δρόμου ως πολιτικούς, επιχειρηματίες και καλλιτέχνες.

Ανάμεσα στις γνωριμίες και φιλίες του, περιλαμβάνονται ο πρώην δήμαρχος της Αθήνας, Κώστας Μπακογιάννης,  ο οποίος τον είχε δηλώσει λαμπαδηδρόμο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Τόκυο, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η οποία τον προσκάλεσε για την 48ο επέτειο από την αποκατάσταση της δημοκρατίας, στο Προεδρικό Μέγαρο, πολλοί διευθυντές, ηθοποιοί και σκηνοθέτες του Εθνικού Θεάτρου, καθώς έχει δώσει παράσταση στο Εθνικό και πολλοί άλλοι.

Χάρη στις Αόρατες Διαδρομές έχει δώσει συνεντεύξεις για τη ζωή του από το BBC της Αγγλίας, ως σε κινέζικο τηλεοπτικό κανάλι και σε πολλές εφημερίδες, περιοδικά και ιστοσελίδες της Ευρώπης και της Αμερικής. «Δεν ξέρω αν θα είμαι εδώ αύριο. Παλιά έκανα όνειρα, αλλά ήρθε ένα χτύπημα και με βρήκε απροετοίμαστο. Το πιο σημαντικό μάθημα είναι ότι η ζωή δεν τελειώνει ποτέ. Οτιδήποτε και αν σου συμβεί μικρό ή μεγάλο πρόβλημα, η ζωή συνεχίζεται. Όλοι έχετε δύναμη μέσα σας, αρκεί να μπορέσετε να την ανακαλύψετε και να την αξιοποιήσετε». 

Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο για έναν ευτυχισμένο άνθρωπο είναι να ασχολείται με κάτι που το αγαπά, όπως ανακάλυψε ο Μιχάλης Σαμόλης. «Εγώ λατρεύω τις ξεναγήσεις. Εκεί που πίστευα ότι η ζωή μου καταστράφηκε γιατί ο δρόμος είναι σκληρός αντίπαλος, ξαναγεννήθηκε η ελπίδα, μέσω του περιοδικού και των περιηγήσεων. Ξεκίνησα μια καινούργια πορεία και απέκτησα ένα νέο εαυτό. Καλύτερο. Ο απολογισμός μου και η επιτυχία μου είναι ότι είμαι ένας χαρούμενος άνθρωπος. Αυτό για μένα σημαίνει πολλά. Πως μπορώ να είμαι ευτυχισμένος, παρόλο που όλη μου η περιουσία είναι 200 ευρώ;  Τα χρήματα δεν φέρνουν την ευτυχία. Την ευτυχία τη φέρνεις εσύ». 

Αξίζει να αναφερθεί ότι αυτή τη περίοδο, έχει γραφεί ένα βιβλίο για τη βιογραφία του Μιχάλη Σαμόλη και  βρίσκεται σε φάση επιμέλειας και έκδοσης.  Αφορά την ιστορία της ζωής του και πως μπορεί κάποιος να εμπνευστεί για να ξεπεράσει όποια δυσκολία αντιμετωπίζει.

Πηγή: Τόνια Τσακίρη / businessdaily.gr