Με αφορμή την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμού (21-27 Απριλίου 2024), ο κ.Εμμανουήλ Σμυρνάκης, Καθηγητής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας ΑΠΘ & μέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, αναδεικνύει τη σπουδαιότητα των εμβολιασμών όχι μόνον στην παιδική ηλικία αλλά σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας και μας καλεί να σχεδιάσουμε μαζί με το γιατρό μας «το προσωπικό πλάνο εμβολιασμών που, σε συνδυασμό με το ολοκληρωμένο προσωπικό πλάνο πρόληψης, αποτελεί το πιο πολύτιμο δώρο για τον εαυτό μας και τα άτομα που αγαπάμε».
Τα εμβόλια αποτελούν το πιο σημαντικό μέτρο πρόληψης – έναν σημαντικό σύμμαχο για την υγεία καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας, τόσο στην παιδική ηλικία, όσο και στην ενήλικη ζωή. Στην παιδική ηλικία, τα εμβόλια παρέχουν προστασία από μια σειρά σοβαρών ασθενειών. Η υψηλή εμβολιαστική κάλυψη συμβάλλει στην προστασία των παιδιών, αλλά και στην αποτροπή της εξάπλωσής τους στην κοινότητα, δημιουργώντας ένα φραγμό ανοσίας γνωστό ως συλλογική ανοσία, με ιδιαίτερη σημασία για τα ευάλωτα άτομα που είτε δεν μπορούν να εμβολιαστούν είτε έχουν περιορισμένη ανοσιακή απάντηση και κινδυνεύουν περισσότερο.
Καθώς μεγαλώνουμε, η ανοσοποίηση παραμένει σημαντική. Ορισμένα από τα εμβόλια της παιδικής ηλικίας απαιτούν αναμνηστικές δόσεις για να διατηρήσουν την αποτελεσματικότητά τους στην ενήλικη ζωή, όπως για παράδειγμα το εμβόλιο για τη διφθερίτιδα και τον τέτανο που πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε 10 χρόνια. Επιπρόσθετα, υπάρχουν εμβόλια με ιδιαίτερη σημασία για τα ενήλικα άτομα, όπως είναι το εμβόλιο της γρίπης, του πνευμονιοκόκκου και του έρπητα ζωστήρα. Τα ηλικιωμένα, όπως και τα ανοσοκατασταλμένα άτομα και τα άτομα με χρόνια νοσήματα, ανήκουν στις λεγόμενες ευπαθείς ομάδες καθιστώντας τον εμβολιασμό τους εξαιρετικά σημαντικό για τη διατήρηση της υγείας τους. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως τα εμβόλια βοηθούν στην προστασία από σοβαρές ασθένειες, που μπορεί να οδηγήσουν σε νοσηλεία και να θέσουν σε κίνδυνο ακόμα και τη ζωή.
Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών λαμβάνοντας υπόψη τα τρέχοντα επιδημιολογικά δεδομένα λοιμωδών νοσημάτων, την εμβολιαστική κάλυψη, τις νέες γνώσεις για τη διάρκεια προστασίας των εμβολίων, τα νέα εμβόλια που κυκλοφορούν – την απόσυρση παλαιοτέρων και την αξιολόγηση του κόστους και της ωφέλειας, εκδίδει κάθε χρόνο το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων. Έτσι και φέτος, στις αρχές του έτους κυκλοφόρησε το ανανεωμένο πρόγραμμα για το 2024 (*).
Για την καλύτερη και ορθότερη ενημέρωση μας για τα εμβόλια ενηλίκων θα πρέπει να συμβουλευόμαστε τον γιατρό μας που θα μας ενημερώσει για το πρόγραμμα εμβολίων που μας αφορά. Οι Γενικοί Οικογενειακοί Ιατροί, μαζί με τους Παθολόγους για τα ενήλικα άτομα, είναι οι πλέον ενημερωμένοι για το επικαιροποιημένο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών (ΕΠΕ). Σημαντικό ρόλο στην ενημέρωση για τα εμβόλια έχουν επίσης οι Επισκέπτες Υγείας που εργάζονται, ως επί το πλείστον, σε δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας όπως είναι τα Κέντρα Υγείας και οι Τοπικές Μονάδες Υγείας. Μπορείτε και εσείς να ενημερωθείτε από αξιόπιστες πηγές για την αξία και την ασφάλεια των εμβολίων, επισκεπτόμενοι τις ιστοσελίδες της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών του Υπουργείου Υγείας, του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) και διεθνών αναγνωρισμένων φορέων, όπως το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων (ECDC) και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA).
Πολλοί μύθοι έχουν ακουστεί κατά καιρούς που ενοχοποιούν τα εμβόλια. Ιδιαίτερα, η πανδημία COVID-19 αναζωπύρωσε πολλές από αυτές τις συζητήσεις. Παράλληλα, δεν είναι λίγοι οι συνάνθρωποί μας που αναφέρουν πως κουράστηκαν από τα εμβόλια έναντι του κορωνοϊού. Απέναντι στους μύθους και την κούραση υπάρχουν αδιαμφισβήτητα επιστημονικά δεδομένα, που αποδεικνύουν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων. Ας μην χάσουμε την ευκαιρία, λοιπόν, να μιλήσουμε με τον προσωπικό / Γενικό Οικογενειακό Ιατρό ή Παθολόγο που εμπιστευόμαστε για το ποια εμβόλια συστήνονται για εμάς και τα άτομα του οικογενειακού μας περιβάλλοντος. Μαζί θα σχεδιάσουμε το προσωπικό πλάνο εμβολιασμών που σε συνδυασμό με το ολοκληρωμένο προσωπικό πλάνο πρόληψης αποτελεί το πιο πολύτιμο δώρο για τον εαυτό μας και τα άτομα που αγαπάμε.
(*) Το Εθνικό Πρόγραμμα είναι διαθέσιμο στην Ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας: Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων 2024 – Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών (ΕΠΕ) Ενηλίκων – Υπουργείο Υγείας (moh.gov.gr)